Λόγω του σεξουαλικού προσανατολισμού μου, αλλά και της πατριαρχίας, έχω δει ελάχιστα μουνιά στη ζωή μου. Έχω ακούσει πολλές φορές άσχημα λόγια γι’ αυτά, λόγια περιπαιχτικά και μειωτικά, συχνά από γκέι άντρες, πολλοί από τους οποίους το θεωρούν αστείο να τα βρίσκουν αηδιαστικά, ακόμα κι αν δεν έχουν δει ποτέ μουνί λάιβ, ακόμα κι αν δεν αηδιάζουν πραγματικά, απλώς αναπαράγουν ένα κλασικό μισογυνικό στερεότυπο. Το αλλόκοτο είναι ότι και στρέιτ άντρες έχω ακούσει να αηδιάζουν με τα μουνιά, ή τέλος πάντων να μη θέλουν ν’ ασχοληθούν ιδιαίτερα μ’ αυτά πέρα από το να χώσουν το πουλί τους· λόγου χάρη, ουκ ολίγοι σιχαίνονται να κάνουν γλειφομούνι, πράγμα που ποτέ δεν μου έβγαζε νόημα – βγάζει όμως περίσσιο νόημα με βάση την πατριαρχική αντίληψη για τη γυναικεία σεξουαλικότητα, σύμφωνα με την οποία η ηδονή της γυναίκας δεν είναι ούτε εύκολη ούτε απαραίτητη στο σεξ. Αρκετές φίλες μου μου έχουν αναφέρει ότι (ευτυχώς πρώην) εραστές τους δεν τους ανταπέδιδαν τον στοματικό γιατί «σιχαίνονταν».
Σίγουρα πολύ σπάνια ακούμε κάποιον ή κάποια να εκθειάζει τα μουνιά ή μια γυναίκα να περηφανεύεται για το δικό της μουνί. Αυτό ακριβώς προσπάθησε ν’ αναδείξει η Ηβ Ένσλερ με το «Αιδοίων Μονόλογοι» και στα καθ’ ημάς η Νάγια Καρακώστα με το εξαιρετικό έργο «Under/pants». Αντίθετα, πολύ συχνότερα ακούμε άντρες να θαυμάζουν έναν ωραίο πούτσο, είτε τον δικό τους είτε άλλων.
Πριν από δύο χρόνια έψαχνα κάποιο καλλιτέχνημα για το εξώφυλλο του βιβλίου μου Μητέρα μηδέν παιδιών. Οι αναζητήσεις μου με οδήγησαν σε έργα τέχνης με μήτρες και, συνακόλουθα, με μουνιά. Μέχρι τότε στη ζωή μου δεν θυμάμαι να έχω δει πολλά έργα τέχνης με μουνιά, πέρα από κάποιο σπάνιο ανάγλυφο γιόνι, την ινδουιστική λατρευτική απεικόνιση του μουνιού, και φυσικά τον διάσημο πίνακα Η προέλευση του κόσμου, του Κουρμπέ. Λίγο καιρό αργότερα είδα ένα ντοκιμαντέρ στο Athens Porn Festival σχετικά με την περίοδο. Πρωταγωνιστούσαν δυο γυναίκες κι η μία έδενε την άλλη σιμπάρι· η δεμένη έσταζε αίμα από το μουνί της. Ήταν η πρώτη φορά που έβλεπα μουνί να τρέχει αίμα περιόδου. Όχι μόνο δεν αηδίασα, όπως με δίδαξαν ν’ αντιδρώ σ’ ένα μουνί, πόσο μάλλον σ’ ένα μουνί που τρέχει αίμα, αλλά αντιθέτως το βρήκα όμορφο και παράξενα συγκινητικό. Ανθρώπινο.
Το αίμα, ακόμα και το λιγότερο φανταχτερά κόκκινο αίμα της περιόδου, ανήκει στα έγκατά μας. Δεν πρέπει να βγαίνει έξω, γιατί όταν το αίμα βγαίνει έξω, κάτι πάει πολύ στραβά, φεγγρίζει το τέλος κι οι παλμοί σηκώνουν συναγερμό, όπως έχω ξαναγράψει. Γι’ αυτό το αίμα, κάθε αίμα, έχει μεγάλη δύναμη. Επιτάσσει την προσοχή μας.
Αυτό ισχύει και για το αίμα της περιόδου· ένα υγρό που διασαλεύει τα όρια. Παλιότερα, για αιώνες πολλούς, το αίμα της περιόδου τρομοκρατούσε τους άντρες, ακριβώς επειδή τραντάζει το σύνορο του μέσα και του έξω. Οι γυναίκες αιμορραγούσαν αλλά δεν πέθαιναν, το αίμα ανέβλυζε από μέσα τους χωρίς να τις σκοτώνει. Οι άντρες δεν μπορούσαν να το κάνουν αυτό, θύμωναν που δεν μπορούσαν να κατορθώσουν κάτι τόσο συγκλονιστικό – αν και κάποιοι πιο φανερά ζηλιάρηδες, στις Φιλιππίνες, την Αυστραλία, τη Νέα Γουινέα και την Αφρική, φανέρωναν τον φθόνο τους ξεπατικώνοντας την έμμηνο ρύση με το να χαρακώνουν το πουλί τους για να βγάζουν κι αυτοί λίγο αίμα, να κοίτα, νια νια νια νια νια, να μάθετε, κι εμείς μπορούμε![1]
Τι κάνουμε συχνά οι άνθρωποι όταν φθονούμε κάτι άπιαστο; Πείθουμε τον εαυτό μας ότι δεν είναι δα τόσο επιθυμητό· το υποτιμάμε για να μη μας λείπει. Τα περιβόητα κρεμαστάρια. Έτσι λοιπόν, οι άντρες ανακήρυξαν το αίμα της περιόδου μιαρό, βρώμικο, αηδιαστικό και μολυσματικό και το έσπρωξαν στην άκρη της ιστορίας, στις άκρες των πόλεων, των σπιτιών, της ζωής. Να μη φαίνεται για να μη ζηλεύουν. Κι έτσι το πολύχρωμο αίμα της περιόδου, το οποίο φιλοτεχνεί μια αισθητικά ενδιαφέρουσα χρωματική παλέτα ανάλογα με την ημέρα της ρύσης, διαστρεβλώθηκε σ’ ένα ακατανόητο οινοπνευματί μπλε στις διαφημίσεις σερβιέτας – τίποτα να μη θυμίζει ότι μιλάμε για αίμα, μη σκιαχτούν οι άντρες που δεν μπορούν να αιμορραγήσουν ατιμώρητα. Το 2000, ο ιστορικός Ρόμπερτ Σ. ΜακΕλβέιν δημιούργησε τον όρο «μη εμμηνορροϊκό σύνδρομο» για να περιγράψει τον φθόνο αναπαραγωγής που οδήγησε τους άντρες να στιγματίσουν την εμμηνόρροια και να υποτάξουν κοινωνικά τις γυναίκες ως «ψυχολογικό αντιστάθμισμα για αυτό που οι άντρες αδυνατούν να κάνουν βιολογικά».[2]
Για να προλάβω βιαστικούς αντίλογους, έχω πλήρη επίγνωση πως όλες τις κοινωνίες θέτουν αυστηρούς κανόνες για τις σωματικές εκκρίσεις, όχι μόνο για το αίμα. Πράγματι, το αίμα της περιόδου θεωρείται ταμπού στην πλειονότητα των κοινωνιών παγκοσμίως. Ο εξοβελισμός του κι η δαιμονοποίησή του εξηγούνται πολύ πειστικά με βάση τις πατριαρχικές δομές. Εθνογραφικές μελέτες έχουν ήδη εξακριβώσει ότι σε παραδοσιακές κοινωνίες με μεγαλύτερη ισότητα των φύλων, το αίμα της περιόδου θεωρείται λιγότερο ταμπού απ’ ό,τι σε κοινωνίες με αυστηρότερο διαχωρισμό των έμφυλων καθηκόντων.
Δεν έχω αγγίξει, δεν έχω μυρίσει, δεν έχω γευτεί αίμα περιόδου. Όμως αν κάνω μια αναγωγή στα δικά μου σεξουαλικά κατατόπια και φανταστώ ότι τα αντρικά πουλιά μια φορά τον μήνα βγάζανε αίμα, είμαι αρκετά βέβαιος ότι λίγο αιματάκι δεν μου θα στεκόταν εμπόδιο ανάμεσα σ’ εμένα κι έναν ωραίο καυλί.
Πίσω όμως στα μουνιά. Τα κρυμμένα, εξορισμένα μουνιά, που σπάνια εμφανίζονται ως αισθητικό κομψοτέχνημα, σε αντίθεση με τις φαλλικές απεικονίσεις που γεμίζουν τον τόπο. Από σχολικά τετράδια μέχρι αρχαία γκράφιτι, τα πέη βασιλεύουν και χαίρονται την κοινωνικά αναδειγμένη ομορφιά τους. Ψάχνοντας, λοιπόν, ένα καλλιτέχνημα για το εξώφυλλο του βιβλίου μου, έπεσα σ’ ένα έργο τέχνης, σ’ ένα μουνί, που με μάγεψε. Τιτλοφορείται Pretty as a Peach κι είναι όντως όμορφο σαν ζουμερό ροδάκινο. Ροζ, ροδακινί, σομόν κι άλλες τέτοιες αποχρώσεις. Η τρία τέταρτα κατεύθυνσή του μου δημιουργεί την εντύπωση προθετικότητας – σαν αυτό το μουνί να θέλει κάτι· να πηγαίνει κάπου. Είναι γεμάτο ζωή και δράση. Έτοιμο ν’ ανοίξει τις ροδαλές κουρτίνες του και να υποδεχτεί έντιμους επισκέπτες. Να εγκολπώσει, να ρουφήξει, να φάει, να καταβροχθίσει. Να παίξει. Έχουμε πήξει σε υπερσεξουαλικοποιημένες απεικονίσεις γυναικών ως αντικείμενα πόθου των αντρών, αλλά στερούμαστε εικόνες του μουνιού ως ενός δρώντος οργάνου, ενός οργάνου που επιθυμεί ενεργητικά και δεν εννοιολογείται απλώς ως ένα σκεύος που περιμένει παθητικά τη δράση ενός ενεργητικού πέους.
Η ζωγράφος, Katie Lloyd, τη λένε, έχει καλλιτεχνήσει κι άλλα μουνιά, αλλά αυτό το θεωρώ το πιο όμορφο κι ενδιαφέρον. Βέβαια, για μένα όλα αυτά τα μουνιά είναι αποσεξουαλικοποιημένα, με παίρνει να τα βλέπω αμιγώς αισθητικά.
Θεωρώ πολύ σημαντικό για την εξέλιξη της ανθρωπότητας ν’ απενοχοποιήσουμε τα γεννητικά μας όργανα, ιδίως τα μουνιά. Και τους πούτσους, εδώ που τα λέμε. Να πάψουμε να τα θεωρούμε βρώμικα. Τις προάλλες, σε μια ανάρτησή μου στο Facebook στηλίτευα την εμμονή που έχει η κοινωνία με τα γεννητικά όργανα των τρανς ατόμων, και κάποια διαμαρτυρήθηκε για το αν πρέπει ν’ αναγκάζονται με το ζόρι οι γυναίκες υπάλληλοι ινστιτούτων ομορφιάς να βλέπουν ή ν’ αγγίζουν πέη τρανς γυναικών που πηγαίνουν για αποτρίχωση. Θαρρείς και μια πεσμένη πούτσα είναι αναγκαστικά κάτι βρώμικο, απεχθές ή προβληματικό.
Μας μάθανε να ντρεπόμαστε για τα γεννητικά μας όργανα, να τα κρύβουμε, να τα θεωρούμε βρώμικα κι επικίνδυνα. Να τα βγάζουμε απ’ το μπουντρούμι τους μόνο όταν παίζει σεξ. Ενίοτε ούτε καν τότε, γιατί πολλή ντροπή κι εμπόδια ανυπέρβλητα, θρησκευτικά κυρίως αλλά όχι μόνο. Αιδοία, pudenda, οι ντροπές μας. Η καταπίεσή μας. Η αποστείρωσή μας. Οραματίζομαι ν’ αναδείξουμε την ομορφιά των σεξουαλικών μας οργάνων, ειδικά των μουνιών, κι εκτός σεξουαλικού πλαισίου. Όλα τα μουνιά είναι όμορφα.
[1] Grahn Judy. 1993. Blood Bread and Roses : How Menstruation Created the World. Boston: Beacon Press.
[2] McElvaine Robert S. 2001. Eve’s Seed : Biology the Sexes and the Course of History. New York: McGraw-Hill.
